De politiek maar ook wijzelf lijken de weg kwijt te zijn. Kortzichtigheid en polarisatie heersen. Wijsheid en nuance ver te zoeken. Tegelijkertijd lijkt een groeiend aantal mensen zich bewust van de waanzin. Is de tijd rijp om breder in beweging te komen? Hieronder 10 positieve en hoopvolle uitgangspunten voor het Nederland van de toekomst: vrij, vreedzaam en verbonden!
Hoe mooi zou het zijn: een land waarin we zelf verantwoordelijkheid nemen voor de kwaliteit van ons eigen leven én zorgzaam omgaan met elkaar en de natuur. Een land waarin de meeste mensen meer hechten aan geluk dan aan geld. Niet links of rechts maar nuchter en liefdevol. Dialoog in plaats van debat. Gericht op het overbruggen van verschillende waarden en visies. Zodat we houden wat goed is én veranderen wat beter kan. Het kan even duren … maar zo’n land kunnen we samen creëren!
ONZE VRIJHEID IS ONS LIEF
1. Leven en laten leven
In Nederland ben je vrij om je eigen leven te leiden met zo min mogelijk bemoeienis vanuit de overheid. Echter om te voorkomen dat jouw vrijheid te veel ten koste van anderen gaat (of van dieren en natuur) is een minimaal aantal wetten en regels opgesteld. Jouw vrijheid van spreken en privacy overigens goed beschermd.
DEMOCRATISCH SAMENWONEN
2. Democratie van, voor en door mensen
Die wetten en regels worden democratisch vastgesteld. Zo veel mogelijk lokaal en in dialoog met elkaar. Rekening houdend met de belangen van minderheden. De invloed van grote bedrijven, belangenorganisaties en adviesorganen beperkt.
3. De overheid eenvoudig en dienstbaar
Nederland is van de mensen die er wonen. De overheid is niet de baas van het land maar dienstbaar aan het algemeen belang. Sterk maar bescheiden, eenvoudig én praktisch voert zij strikt noodzakelijke taken uit. De menselijke maat centraal. Vertraging en verspilling door bureaucratie bestreden.
4. De rechtsstaat open en eerlijk
Voor de wet is iedereen gelijk. Organisaties discrimineren niet op leeftijd, geslacht, afkomst, opleiding, levensovertuiging, seksuele voorkeur, handicap enzovoort. Daar waar de wet wordt overtreden doet de rechtsstaat haar werk. Zorgvuldig, snel en met menselijke maat. Nederland is echter geen politiestaat en boetes zijn er niet om de staatskas te spekken. Slachtoffers worden beschermd en daders geholpen op het rechte pad te komen.
PRETTIG SAMENLEVEN
5. Welvaart en welzijn in harmonie
Welvaart en welzijn creëren we zelf en met elkaar. De overheid heeft een kleine maar desalniettemin belangrijke rol. Als marktmeester stelt zij minimale regels om de economie eerlijk en fatsoenlijk te laten draaien. Bewaakt zij dat mensen zoveel mogelijk gelijke kansen krijgen. Werken hoort te lonen. Producten die zeer schadelijk zijn voor de volksgezondheid geweerd uit de maatschappij. Daarnaast beheert zij een basis aan infrastructuur voor scholen, mobiliteit, energievoorziening, dijken enz. Steeds meer mensen vinden welzijn belangrijker dan welvaart. Het gaat niet enkel om groei van de consumptie maar ook om persoonlijke groei en stabiliteit/genieten van alles wat al goed is. Waar mogelijk draagt de overheid bij aan de zelfredzaamheid van alle Nederlanders. Goede scholing, gezonde voeding, een fijne woning en laagdrempelig openbaar vervoer hoort voor iedereen bereikbaar te zijn.
6. De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten
We bouwen een eenvoudig en eerlijk belastingsysteem waarin de mensen en bedrijven die het meeste geld hebben het meeste bijdragen. Mensen die niet in staat zijn een eigen inkomen te verwerven krijgen een uitkering. De gezondheidszorg dient simpel en steengoed georganiseerd te zijn. Als specialistische zorg noodzakelijk is, wordt die vergoed. Voor iedereen die dat nodig heeft, is een veilige plek om te slapen, eten en zorg te ontvangen beschikbaar. Vluchtelingen worden opgevangen binnen zekere grenzen.
7. Op weg naar een circulaire samenleving
We willen graag genieten van de natuur en de aarde netjes doorgeven aan volgende generaties. En daarom gaan we onze wegwerpmaatschappij omvormen tot een circulaire samenleving. Met schone lucht, schoon water, schone aarde en een rijk ecosysteem. Respectvolle omgang met dier en natuur. Verstandig omgaan met klimaatverandering zonder paniek. Vervuiling van het milieu steeds strenger beboet.
INTERNATIONAAL SAMENWERKEN
8. Internationale vrede en samenwerking
Nederland is gebaat bij goede internationale samenwerking maar wil voor haar primaire levensbehoeften niet te veel afhankelijk zijn van andere landen. Binnen de EU werken we samen als bondgenootschap van onafhankelijke landen ieder vanuit een eigen cultuur. De macht die we de EU geven om zaken van algemeen belang te regelen, wordt streng bewaakt om te veel bemoeienis en bureaucratie te voorkomen. Waar dan ook ter wereld gedragen we ons beschaafd en dragen bij aan vrede waar mogelijk.
INTEGRITEIT EN DESKUNDIGHEID
9. Zelfstandig denkende volksvertegenwoordigers
Onze volksvertegenwoordigers vertegenwoordigen de mensen in het land en niet de belangen van bedrijven en belangenorganisaties. Zij luisteren scherp naar wat speelt in de samenleving en maken onafhankelijke keuzes op basis van het eigen geweten en het eigen denken. Zonder last of ruggespraak. Zonder fractiediscipline.
10. Verbindende bestuurders
Onze bestuurders zijn verbindende leiders in plaats van managers van een coalitieakkoord. Mensen die samen met ons gezamenlijke problemen oplossen. Die bruggen bouwen tussen verschillende meningen en waarden zonder mensen ervan af te laten vallen. Authentiek en integer. Dienstbaar aan de hele samenleving. Met een scherp luisterend oor en met compassie voor mensen. Deskundig en wijs. Nuchter en krachtig verbindend.
Tot zover. Wat zou jij ervan vinden als we een ‘niet-politieke’ partij of beweging zouden starten op basis van deze uitgangspunten?
Wellicht kunnen we de krachten bundelen? Laat het maar horen! Bijgaand een verdere uitwerking van wat onze grondbeginselen zouden kunnen zijn.
Bram Voncken, voorjaar 2024